Auteursrecht.

Het auteursrecht wordt geregeld in de Auteurswet. Deze wet werd vroeger aangehaald als Auteurswet 1912, maar heet sinds kort gewoon Auteurswet. De Auteurswet is sinds de inwerkingtreding in 1912 diverse malen aangepast.

Deze wet geeft aan dat het auteursrecht het uitsluitend recht van de maker (of diens rechtverkrijgenden) is op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst. Het uitsluitend recht handelt over het openbaar maken en of verveelvoudigen van een werk.

Het auteursrecht ontstaat vormvrij. Bij het zingen van vier of vijf tonen of het schetsen van een logo ontstaat auteursrecht. Dit in tegenstelling tot het registeren van een merk, dat aan bepaalde vormvereisten moet voldoen. Een merk dat niet is ingeschreven geeft geen enkel recht. Het uitsluitend recht op een merk wordt immers verkregen door de inschrijving daarvan. Het bewijzen van auteursrecht is dus een stuk gecompliceerder dan het bewijzen van het recht op een merk.

De wet geeft een opsomming wat onder werk in de zin van de Auteurswet moet worden verstaan. Werken kunnen zijn boeken, nieuwsbladen, maar ook mondelinge voordrachten, muziekprogramma’s, filmwerken, computerprogramma’s.

Niet elk werk voldoet aan de criteria van de Auteurswet. Het werk moet voldoen aan het in de rechtspraak ontwikkelde criterium, het oorspronkelijkheidvereiste. Dit vereiste houdt in dat een maker van een werk slechts auteursrecht heeft indien het werk een eigen, oorspronkelijk karakter bezit en het persoonlijk stempel van de maker draagt., maar dat eigen en oorspronkelijk karakter mag niet alleen het gevolgd zijn van het verkrijgen van een technisch effect.

Het auteursrecht komt toe aan de maker van het werk, tenzij de maker in loondienst of een andere verhouding tot een werkgever staat. De situatie kan dan anders zijn. Een uitzondering is bijvoorbeeld iemand die als werknemer belast is met de loonadministratie. Als deze persoon een nieuwe huisstijl ontwikkelt voor zijn werkgever, is de maker de auteursrechthebbende.

In artikel 8 van de Auteurswet wordt de zogenaamde exceptie geregeld:

Artikel 8

Indien eene openbare instelling, eene vereeniging, stichting of vennootschap, een werk als van haar afkomstig openbaar maakt, zonder daarbij eenig natuurlijk persoon als maker er van te vermelden, wordt zij, tenzij bewezen wordt, dat de openbaarmaking onder de bedoelde omstandigheden onrechtmatig was, als de maker van dat werk aangemerkt.

De parodie is een uitzondering in het auteursrecht. In een komisch filmpje of een grappige afbeelding mag een ander het werk van de auteursrechthebbende verwerken.

Regels waaraan de parodie moet voldoen

De parodie is spottend of grappig bedoeld. Het gebruik moet wel aan regels voldoen. Het is geen limitatief lijstje, maar het gebruik moet “in overeenstemming zijn met datgene wat naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijsgeoordloofd is”.  Daarmee is de tijdgeest bepalend voor de parodie. Wat vroeger immers als onbetaamd werd betiteld kan nu de normaalste zaak van de wereld zijn. De parodie moet wel het huisje bij het schuurtje laten. De parodie mag niet verwarrend zijn of concurrerende bedoelingen hebben of schadelijk zijn voor de maker van het oorspronkelijke werk. Kort gezegd moet de parodie niet kunne worden opgevat als zijnde het originele werk. Er moet in de parodie dus voldoende afstand worden gehouden van het oorspronkelijk werk.

Het auteursrecht is geen oneindig recht. In tegenstelling tot het merkenrecht, waar de merkregistratie elke 10 jaar kan worden vernieuwd, eindigt het auteursrecht 70 jaar na de dood van de maker.

Nadat de maker zijn werk heeft gecreëerd kan hij het auteursrecht op dit werk overdragen of in licentie geven.

Bij overdragen gaat het auteursrecht over op een andere rechthebbende. In veel gevallen is overdracht niet nodig en is een licentie voldoende.

Zoals boven gezegd heeft de auteursrechthebbende het uitsluitend recht zijn werk openbaar te maken. Door het verlenen van een licentie geeft de auteur aan een ander het recht zijn werk te exploiteren. Zo kan de schrijver zijn boek laten uitgeven en kan het reclamebureau toestemming geven het door haar gemaakte werk, bijvoorbeeld een bedrijfslogo, te laten gebruiken op briefpapier.

De auteursrecht kent geen artikelen over schadevergoeding. De regels van schadevergoeding moeten dus worden gezocht in het gemene recht over schadevergoeding, geregeld in het  Burgerlijk Wetboek onder Onrechtmatige daad:”Indien iemand die op grond van onrechtmatige daad of een tekortkoming in de nakoming van een verbintenis jegens een ander aansprakelijk is, door die daad of tekortkoming winst heeft genoten, kan de rechter op vordering van die ander de schade begroten op het bedrag van die winst of op een gedeelte daarvan”.

Bij diverse rechterlijke uitspraken in deze materie is de hoogte van de schade bepaald door het bedrag wat de auteursrechthebbende, als die wel zijn toestemming had verleend, als vergoeding zou hebben gekregen voor het gebruikt van zijn werk.

Omdat auteursrecht vormvrij ontstaat kan er altijd spanning tussen de rechthebbende het auteursrecht en anderen bestaan. Ook bij het verlenen van een licentie is vaak moeilijk te bepalen waarop een licentie wordt verleend. Daarom is het van belang u auteursrecht vast te leggen. Dat kan in de CBOX

Deze copyright box  is een opslagplaats voor uw auteursrecht.

De procedure is simpel. Via de button  wordt u naar een formulier geleid. Op dit formulier vult u al de gevraagde gegevens in en stuurt u uw werk naar de CBOX. Via de betaalbutton betaalt u voor het bewaren van uw werk aan de CBOX. Per omgaande krijgt u een bericht per e-mail waarin wordt bevestigd welk werk u in de CBOX heeft geplaatst.

Zo heef u altijd een bewijs dat uw werk ook daadwerkelijk en bewijsbaar uw werk is.