LASTIGE MERKEN: HET KLEURMERK
Een merk vastleggen kan uitdagend zijn, met name als het door uw gewenste merk afwijkt van de algemene standaard. Toch is een merk (of teken) dat afwijkt van de normaal niet per definitie niet te registreren. Er zijn in het merkenrecht veel afwijkende vormen te vinden die uiteindelijk toch als merk vastgelegd kunnen worden. Wel is het zo dat bij deze niet-standaard vormen van een merk vastleggen, er meer tijd en aandacht in de voorbereiding van de aanvraag kan gaan zitten. Een afwijkend merk vastleggen vereist een duidelijke omschrijving van het merk en de gewenste beschermde elementen.
In een serie korte blogs gaan wij in op lastige merken, waarvan u misschien niet wist dat die vast te leggen waren. In een eerdere blog gingen wij in op het positiemerk. In deze blog zullen wij ingaan op de kleurmerken. Enkele vragen die naar voren komen zijn: wat houdt dit type merk in en hoe kan u dit type merk vastleggen?
KLEURMERKEN
Merkenrecht op een kleur? Zoiets klinkt in eerste instantie vreemd, toch kunnen kleuren of kleurencombinaties in sommige gevallen als merk dienen. Hoe dat kan is beter te begrijpen als naar de juridische definitie van merken wordt gekeken. Volgens onder meer Richtlijn (EU) 2015/2436 betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten geldt de volgende definitie voor een merk:
Merken kunnen worden gevormd door alle tekens, in het bijzonder woorden, waaronder namen van personen, of tekeningen, letters, cijfers, kleuren, vormen van waren of verpakkingen van waren, of geluiden. [1]
Kleuren worden expliciet genoemd door de Richtlijn als mogelijke merken. Kan u hiermee iedere kleur als merk vastleggen? Zo simpel is het helaas niet, er zijn aanvullende vereisten waaraan die kleur, of het teken in juridisch jargon, moet voldoen. De Richtlijn specificeert verder dat merken:
- De waren of diensten van een onderneming kunnen onderscheiden van die van andere ondernemingen, en
- in het register kunnen worden weergegeven op een wijze die de bevoegde autoriteiten en het publiek in staat stelt het voorwerp van de aan de houder ervan verleende bescherming duidelijk en nauwkeurig vast te stellen. [1]
Kort samengevat kunnen de volgende drie algemene vereisten voor een kleurmerk worden opgemaakt:
- Het merk bestaat uit een teken;
- Het teken moet de herkomst van de waren of diensten aan kunnen tonen;
- Het teken moet kunnen worden weergegeven in het register. [2]
KLEUREN ALS MERK VASTLEGGEN IN DE PRAKTIJK
Hoe ziet een kleurmerk er dan uit? Een recent voorbeeld uit de praktijk is de inschrijvingen van Stihl met betrekking tot de behuizingen van de kettingzagen die Stihl op de markt brengt.
Stihl heeft het volgende kleurmerk ingediend:
De kleuren, bestaande uit oranje (RAL 2010) en grijs (RAL 7035), zijn voorzien van de volgende beschrijving:
“The colour orange is applied to the top of the housing of the chain saw and the colour grey is applied to the bottom of the housing of the chain saw.”[3]
Het kleurmerk van Stihl voldoet aan de hiervoor genoemde vereisten van merkbescherming. Ten eerste is de kleurencombinatie een teken, ten tweede kan het teken (in principe) de herkomst van de waren aanduiden en ten derde is het teken duidelijk en duurzaam weergegeven in de registers met de desbetreffende RAL codes. Toch is er meer nodig om een kleur als merk vast te leggen.
In een de zaak HvJ EG 24 juni 2004, C-49/02, Heidelberger Bauchemie oordeelde de rechter dat er een extra vereiste is voor het vastleggen van een kleur als merk. Er moet sprake zijn van een systematische schikking die de betrokken kleuren op een van tevoren bepaalde en duurzame wijze met elkaar in verbinding brengt.
De beschrijving bij het kleurmerk, die uitleg geeft over hoe en op welke wijze de kleuren worden gebruikt zijn daarmee van groot belang. De uitleg geeft weer hoe de kleuren worden gebruikt op een bepaald product, in dit geval kettingzagen en wordt het aantal mogelijke combinaties van gebruik voldoende beperkt. De beperking op de mogelijke toepassing is uitermate belangrijk aangezien het merkenrecht een monopolypositie in leven roept. Het zou onwenselijk zijn als ieder gebruik van de kleuren oranje en grijs in het economisch verkeer zou worden beperkt. In dit geval is het gebruik ten eerste beperkt tot een specifieke groep waren, te weten kettingzagen, en ten tweede is het duidelijk hoe die kleuren op dat specifieke product worden geplaatst.
CONCLUSIE
Een kleur als merk vastleggen heeft relatief veel vereisten. Niet alleen zal bij de aanvraag goed moeten worden bepaald welke specifieke kleuren er gebruikt gaan worden, voor welke producten of diensten die kleuren moeten worden vastgelegd en hoe die kleuren op dat product gebruikt gaan worden. Tevens is vereist een duidelijke systematische schikking die de betrokken kleuren op een van tevoren bepaalde en duurzame wijze met elkaar in verbinding brengt. Kortom, een kleur als merk vastleggen vergt enige voorbereiding, maar anders dan velen denken is het wel mogelijk.
Indien u vragen heeft over kleurmerken, wij van merkenbureau Den Herder staan u graag te woord.
BRONNEN
[1] Zie: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32015L2436.
[2] HvJ EG 24 juni 2004, C-49/02, Heidelberger Bauchemie. Zie https://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?num=C-49/02.
[3] HvJ EU 24 maart 2021, T‑193/18, Stihl/EUIPO. Zie https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=239252&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=463334.
